हिमनदीको संगम स्थल ‘तीनसिर’, पदमार्ग खोज्दै
सागर राज तिमिल्सिना
पोखरा, २८ जेठ/ कास्कीको माछापुच्छे गाउँपालिकामा पर्ने माछापुच्छे हिमालको फेदीबाट शुरु हुन्छ सेती नदिको मुहान । पोखरालाई दुई चिरा पारेर बग्ने सेती नदीको मुहानलाई तीनसिर भनिन्छ । तीनसिरमा पहिले मेला लाग्ने गर्दथ्यो । तर २०५४ साल यता तीनसिर कोही पुगेका छैनन् । पर्यटकीय र धार्मिक महत्वको यो ठाउँमा जार्ने अहिले भने पदमार्ग नै छैन । त्यही पदमार्गको खोजी गर्दै नेपाल पर्वतारोहण संघ गण्डकी प्रदेशले तीनसिर जाने पदमार्गको खोजी थालेको छ । यो ठाउँमा जनैपुर्णिमाका असवरमा मेला लाग्ने गरेको थियो ।
संघले जेठ १९ देखि एक साता तीनसिर पदमार्ग प्रवर्द्धन तथा हिमनदी पार तालिम आयोजनाको गर्दै पदमार्गको खोजी गरेर फर्किएको छ । तीनसिरको पदमार्ग पहिचानमा गएको २४ जनाको टोलीमा सगरमाथा आरोही दोर्जे शेर्पा पनि थिए । ‘ग्रेट हिमालयन ट्रेल’ घुमेका उनले प्रवर्द्धन गर्ने, खानेपानी र बसोबासको सुविधा पु¥याउन सके भइरहेका रुटभन्दा तीनसिर पदमार्ग बढी चल्ने दाबी गरे ।
तीनसिर पदमार्गको अन्वेषण गरेर, त्यसको डाटा जिपिएसमा लिएर आएका संघका प्रदेश अध्यक्ष शेषकान्त शर्माले बताए । उनले यो पटक तीनसिर पुग्न नसकेपनि अर्कोपटक पुगेरै छाड्ने बताए । उनले पर्यटकीय र धार्मिक रुपमा राम्रो ठाउँ भएका कारण यसको प्रर्वधन गर्न आवश्यक रहेको बताए ।
तीनसिरको यात्रा माछापुच्छ्रे गाउँपालिका १ घाचोकबाट सुरु हुनेछ । पहिलो रात घाचोक, दोस्रो रात हिलेखर्क, तेस्रो रात खुमाइ खर्क, चौँथो रात बुङ्गा खर्क, पाँचौ रात रानी खर्क र छैटौँ रातमा तीनसिर पुग्न उनले बताए । यसका लागि दैनिक पाँच घण्टा हिँड्नुपर्ने उनको भनाई थियो ।
फर्किंदा ३ दिनमा घाचोक आउन सकिन्छ । घाचोकबाट टुसे, सरीपाखा हुँदै गएर हिलेखर्कमा एक रात, खुमाइमा दोस्रो रात बास बस्नलाई होटल छ । पछिको तीन रातका लागि कुनै संरचना छैन । तीनसिरको पहिचान भएमा क्याम्पिङ रुटको रुपमा पनि विकास गर्न सकिने अध्यक्ष शर्मा बताए ।
तीनसिर जाने रुटअन्तर्गत पर्ने रानीखर्क र बुङ्गा खर्कबीचमा डाङडुङे भिर पर्छ । त्यही भिरबाट अहिलेको टोली जान नसकेपछि फिर्किएको छ । तीनसिरको करिब ३७ सय मिटर हाराहारीमा रहेको छ । तीनवटा साना हिमनदी रहेको र त्यो मिसिएर सेती नदी बन्ने भएकाले ठाउँलाई तीनसिर भनिएको किम्बदन्ती छ । यसको धार्मिक महत्व पनि रहेको पर्यटन बोर्ड पोखराका प्रमुख काशी भण्डारीले बताए ।
जाने बाटोमा ठाउँ ठाउँ अहिले नै होटलहरु छन् भने तीन ठाउँमा क्याम्पिङ पदयात्रा चलाउनु पर्दछ । यस क्षेत्रलाई प्रचारप्रसार गर्न सकेमा ५ देखि ७ दिनको अति सुन्दर पर्यटकीइ गन्तव्य हुने पोखरा पर्यटन परिषद्का अध्यक्ष गोपी भट्टराईले बताए । उनले पदयात्रा गर्न, नजिकबाट हिमाल हेर्न, खर्कहरु हेर्न र हिमनदी अनुभव गर्र्न तीनसिर उत्कृष्ट गन्तव्य बन्न सक्ने बताए । माछापुच्छे हिमाल जाने अर्को पर्यटकीय मर्दि पदमार्ग स्वदेशी तथा विदेशी पर्यटकका लागि प्रख्यात छ । तीनसिरमा अहिले माछापुच्छे टे«कबाट जान सकिन्छ । तस्बिरहरुः सुदिप गौतम